Blokzincir Teknolojisinde Veri Depolama Nasıl Gerçekleşiyor?
7’nci e-Safe Kişisel Verileri Koruma Zirvesi, “Türkiye’de ve Dünyada Kişisel Verilerin Korunmasında Yeni Gelişmeler” temasıyla 22 Mayıs 2024 tarihinde, Ankara’da, Kişisel Verileri Koruma Kurumu (KVKK) Konferans Salonu’nda düzenlendi.
Etkinlikte konuşan Bilkent Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Pınar Çağlayan Aksoy, 2023 yılının sonunda Türkiye’de Merkez Bankası ve TÜBİTAK iş birliği ile Merkez Bankası dijital para çıkarılması ile ilgili bir rapor yayınlandığını belirterek, “Türkiye’de Dijital Türk lirasının artık yavaş yavaş hayatımıza girmesi bekleniyor. Yani 1 liranın karşılığı olacak bir Dijital Türk Lirası, Dijital Merkez Bankası Parası olarak hayatımıza girecek ve Türkiye burada blokzinciri temelli bir dijital para çıkarmayı tercih etti. Türkiye’de blokzincirine ve blokzinciri üzerinde oluşturulan bu kripto ekonomiye gösterilen ilginin ve dünyada da bununla ilgili yaşanan bazı olumsuz olayların da dikkate alınmasıyla geçtiğimiz hafta Türkiye’de de bir kripto varlık yasasının Meclis’e geldiği duyuruldu. Artık Türkiye’de de Avrupa Birliği’nde olduğu gibi bir kripto varlıklara ilişkin düzenlemesi söz konusu olacak ve bu düzenlemede kripto varlık kavramının tanımlanmasının yanı sıra kripto varlık hizmet sağlayıcıların ne gibi şartlara sahip olması gerektiği gibi konulara değinen bir mevzuatımız olacak” diye konuştu.
Kripto ekonominin tanımını da açıklayan Aksoy, “Kripto ekonomi kriptoloji ve ekonomiden oluşuyor aslında. Kripto ekonomi dediğimiz şey de aslında blokzincir mantığıyla örtüşen bir kavram. Kriptografi bir şifreleme tekniği olarak karşımıza çıkıyor. Kripto paraların ve diğer kripto varlıkların da devreye girmesiyle yeni bir ekonomik düzen kurgulanması söz konusu oluyor. Burada dikkat çeken özellikler; kişilerin aracılara gerek kalmaksızın birbirleriyle doğrudan doğruya işlemler yapabildiği bir ekonomik düzen, ikincisi kriptografiden güç alması yani işlemlerin şifrelenmesi ve bu nedenle güvenli bir veri bütünlüğü sağlayabiliyor olması, bilgi güvenliğine ilişkin çeşitli önlemlerin alınıyor olması. Dolayısıyla bu özelliklerin sağlanmasını bize sunan imkanda aslında blokzinciri olarak karşımıza çıkıyor” ifadelerini kullandı.
Blokzincirinin bloklardan oluşan bir zincir olduğunu söyleyen Aksoy, “Bu bloklarda veri yer alıyor. Blokzincirinde bloklar kronolojik bir şekilde ve kalıcı olara birbirlerine bağlanıyorlar. Her bloğun bir veri kapasitesi var ve bu dolduğunda bir sonraki bloğa veri depolanması gerçekleşiyor. Merkezi sitemlerden farklı olarak blok zincirine bir veri kaydetmek istediğinizde bunu merkezi yönetici veya kuruluş yapmıyor. O blokzinciri ağında yer alan ve bizim düğüm adını verdiğimiz bütün o ağdaki bilgisayarlar bir arada doğrulamayı gerçekleştiriyorlar ve siz blokzincirine kronolojik olarak yeni bir veri eklediğinizde o ağda yer alan bütün bilgisayarlarda oradaki o silsilenin tamamı güncellenerek kayıt altına alınıyor. Dolayısıyla blok zincirinde alışın olduğumuz merkezi sitemlerin aksine hiyerarşik bir yapı yok, eşler arası bir durum söz konusu ve kişiler birbirleriyle doğrudan doğruya, aracılara ihtiyaç duymaksızın çok daha az masrafla işlemler yapabiliyorlar. Yapmış oldukları bu işleminde zaten mevcut olan blokzincirine eklenmesi için blok zincirinin kendi öngördüğü mutabakat mekanizmaları çerçevesinde doğrulanması gerekiyor. Bu nedenle de blokzincirlerinin manipüle edilmesi merkezi sitemlere nazaran çok daha zor görünüyor” dedi.
Blokzinciri teknolojisinin temel özelliklerine de değinen Aksoy, “Klasik ya da geleneksel veri tabanlarından farklı olarak blokzincirinde elektronik bir veri tabanıyla karşı karşıya kalıyoruz. Blokzincirinde kişiler doğrudan doğruya kimlikleriyle işlem yapmıyorlar. Blokzinciri daha çok takma adlı bir yapıya sahip. Bu nedenle kişiler kendileriyle doğrudan doğruya kimliklerini açmadan da işlemler gerçekleştirebiliyorlar. Blokzincirinin diğer bir özelliği güvenilir olması. Bu hem veri bütünlüğü açısından önem taşıyor hem de bu verilerin manipüle edilebilir otoriteler tarafından değil de doğruda o sistemde yer alan bütün kişiler tarafından ayakta tutuluyor olması bu güvenlik özelliğini sağlıyor. Bunun dışında ağdaki bütün bilgisayarların bu veri tabanına aynı anda erişimi var. Şeffaf bir şekilde bu veri tabanı görüntülenebiliyor ve aynı zamanda kişiler de bu herkese açık olan yazılımlar üzerinden doğrudan doğruya o sicilin güncel haline erişim sağlayabiliyorlar. Blokzincirinin kişisel verilerin korunması ile ilgili en çok yarattığı problemlerden birisi de şu; bu verilerde daha sonradan değişiklik yapma imkanının zor olması” şeklinde konuştu.
VİDEO: 771
BAŞLIK: Blokzincir Teknolojisinde Veri Depolama Nasıl Gerçekleşiyor?
KONUŞMACI: Pınar Çağlayan Aksoy – Bilkent Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi
ETKİNLİK: 7.e-Safe Kişisel Verileri Koruma Zirvesi
TARİH: 22 Mayıs 2024, Çarşamba
YER: Kişisel Verileri Koruma Kurumu – Ankara
#eSafe #7nciKişiselVerileriKorumaZirvesi #PınarÇağlayanAksoy
